آشنایی با دارو سازی

هدف و ماهیت

تربیت داروساز و نتیجه نهایی: فارغ‌التحصیلانی که شغلشان داروفروشی یا نسخه‌پیچی است.

آنچه خواندید، تنها نظر یک نفر نیست بلکه دیدگاه صدها داوطلب آزمون سراسری است. جوانانی که معتقد بودند وجهه رشته داروسازی فقط به خاطر عنوان دکترای آن است والا این رشته حرفی برای گفتن ندارد چرا که باید بعد از ۵ یا ۶ سال درس خواندن به حرفه داروفروشی رضایت داد.

این نشان می‌دهد که متاسفانه بسیاری از مردم و از جمله تعداد قابل توجهی از داوطلبان آزمون سراسری شناخت صحیحی از رشته داروسازی ندارند. در واقع آنها نمی‌دانند که نه تنها شغل یک فارغ‌التحصیل داروسازی، داروفروشی نیست بلکه فقط هدف این رشته تربیت داروساز نمی‌باشد. چرا که داروسازی تنها یکی از تخصص‌های فارغ‌التحصیلان این رشته است.

در علم پزشکی برای مداوای یک بیمار روش های متعددی از جمله دارو درمانی، جراحی و روان‌درمانی وجود دارد. که در این میان دارو درمانی به عنوان متداولترین شیوه در تمام دنیا شایع می‌باشد و رشته داروسازی، رشته‌ای است که در همین زمینه با بیماران و مردم مرتبط می‌گردد. ازهمین?رو داروسازی عنوان مناسبی برای این رشته نیست. چون‌ فارغ‌التحصیل این رشته نباید حتما در کارخانه‌ها یا لابراتوار داروسازی کار بکند بلکه فعالیت اصلی فارغ‌التحصیل این رشته، ارائه خدمات دارویی است. یعنی یک داروساز باید به ارائه مشاوره دارویی و بررسی روش های داروسازی و ضعف های احتمالی موجود در رژیم‌های دارو درمانی بپردازد.

در مورد اهمیت بخش داروسازی صنعتی (فرموله کردن دارو) باید گفت :

در حال حاضر حدود ۴۰ یا ۵۰ نوع شکل دارویی متداول وجود دارد و این در حالی است که هر روز در دنیا شرکت های مختلف داروسازی ، سیستم‌های دارورسانی جدیدتری ارائه می‌دهند و تلاش می‌کنند که فرم دارو، بهتر و نحوه استفاده از آن ، راحت تر گردد.

توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه

رشته داروسازی با تحقیق و پژوهش عجین شده است و هر ساله تعدادی داروی جدید وارد بازار می‌شود که نتیجه تحقیقات چندساله دانشگاه?ها و مراکز تحقیقاتی است. به همین دلیل داوطلب این رشته باید به تحقیق علاقه‌مند باشد چون اعتبار علمی این رشته تا حدود زیادی به انجام کارهای تحقیقاتی بستگی دارد.

شاید بتوان گفت که امروزه وجه تمایز داروسازی از رشته‌های پزشکی و دندان پزشکی در انجام پایان نامه‌های تحقیقاتی و کاربردی این رشته است.

اگر کسی به کارهای تحقیقاتی عشق می‌ورزد و می‌خواهد تحقیقی انجام دهد که در جهت رفع دردها و نیاز‌های بشری باشد، داروسازی یکی از بهترین رشته‌های دانشگاه است که می‌تواند آرزوی او را برآورده سازد.

دانشجوی داروسازی باید در علوم پایه مثل فیزیولوژی، شیمی و فیزیک توانمند باشد. همچنین در صورت قوی‌بودن در درس ریاضی می‌تواند در گرایش‌های مختلف داروسازی مثل طراحی دارو، سیستم‌های موجود در کارخانه‌های داروسازی و شبکه‌های رایانه‌ای داروخانه‌ها و بیمارستان‌ها از کامپیوتر بخوبی استفاده کند.

داروسازی تلفیقی از علوم پایه و بالینی است و به همین دلیل توانمندی در دروس فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی برای این رشته ضروری است. همچنین دانشجوی این رشته برای ارائه خدمات به بیماران باید بتواند با افراد بدرستی ارتباط برقرار کرده و خوب صحبت کند و در ضمن فردی سخت‌کوش و جدی باشد چون دروس این رشته بسیار فراگیر و متنوع بوده و هم جنبه حفظی و هم جنبه فهمیدنی دارد و در نتیجه به همت و تلاش قابل توجه نیازمند است.

با توجه به این که بیشتر کتب درسی این رشته به زبان انگلیسی است، دانشجوی داروسازی باید به زبان انگلیسی مسلط باشد تا بتواند از کتب و مجلات علمی موجود به خوبی بهره‌ ببرد.

 وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر

پس از اخذ مدرک دکترای عمومی داروسازی به شرط داشتن معدل کل بالا ، دانشجو می‌تواند در امتحان دوره تخصصی شرکت کند. دانشجویان پذیرفته شده در دوره تخصصی بسته به گرایش تحصیلی خود،‌ واحدهای گوناگون و متنوع دیگری را (تقریبا ۴۰ واحد) در سطح پیشرفته و تخصصی می‌گذرانند که بخش عمده آن پایان‌نامه تخصصی است. قبل از انتخاب پایان‌نامه تخصصی، دانشجو باید در امتحان جامع تخصصی که در سطح کشور برگزار می‌شود نمره قبولی را کسب نماید. سرانجام پس از نگارش و دفاع از پایان‌نامه به اخذ مدرک دکترای تخصصی (P.h.D) نایل می‌آید.

آینده شغلی و بازار کار

با وجودی که امروزه شاهد یک بحران کاری در رشته‌های پزشکی هستیم اما نه تنها تعداد فارغ‌التحصیلان رشته داروسازی زیاد نیست بلکه کم نیز هست. چون در یک بیمارستان به ازای هر ۱۱۰ تخت یک دکتر داروساز بالینی و دو دکتر داروساز عمومی مورد نیاز است. البته باید توجه داشت که آنچه مورد نظر ما است، دکتر داروسازی است که خدمات دارویی ارائه دهد نه کسی که داروفروشی یا نسخه‌پیچی کند!

درست است که در چند سال گذشته به علت تعداد زیاد فارغ‌التحصیلان، فرصت‌های کاری این رشته کم شده است اما با این وجود حدود ۹۰ درصد فارغ‌التحصیلان این رشته جذب بازار کار می‌شوند که از این میان بیش از ۸۰ درصد جذب داروخانه و مابقی در صنایع داروسازی (ساخت و کنترل دارو) و کارخانه‌های آرایشی بهداشتی مشغول به کار می‌شوند و یا در کارهای اجرایی وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی فعالیت می‌کنند.

از سوی دیگر در حال حاضر حدود ۹۷ درصد داروهای مورد نیاز کشور (از نظر عددی) در کارخانه‌های متعدد داروسازی داخل کشور ساخته می‌شود و بدون شک کارشناسان و متخصصان موجود در این کارخانه‌ها، فارغ‌التحصیل رشته داروسازی هستند. همچنین در ۵ کارخانه بزرگ داروسازی کشور وجود بخش تحقیقات دارویی و کار در این زمینه الزامی شده است. این در حالی است که اکثر کارخانه‌های داروسازی کشور دارای واحدی به نام واحد تحقیقات هستند و در نتیجه امکان فعالیت‌های تحقیقاتی برای فارغ‌التحصیلان علاقه‌مند و مستعد این رشته مهیا می‌باشد.

در رشته داروسازی دست برای تحقیق خیلی باز است. چون علاوه بر کار در بخش تحقیقات کارخانه‌های داروسازی، فارغ‌التحصیل این رشته می‌تواند بطور خصوصی نیز بویژه در بخش داروهای گیاهی تحقیق کند و یا در حالی که در داروخانه کار می‌کند، به تحقیقات نیز بپردازد یعنی به روی نسخه‌های بیماران مطالعات تحقیقاتی انجام دهد.
درس های پایه، اختیاری و اختصاصی رشته پرستاری