معرفی زبان و ادبیّات فارسی

آشنایی با زبان و ادبیّات فارسی

هدف و ماهیت

هدف از تدریس مجموعه درس های رشته زبان و ادبیات فارسی در سطح کارشناسی در دانشگاه ها و مدارس عالی ، آشنا ساختن دانشجویان با متون نظم و نثر زبان فارسی و ایجاد مهارت های لازم و آموزش های مناسب برای فارغ‌التحصیلان این مقطع تحصیلی است تا بتوانند به تدریس متون فارسی در مقطع متوسطه آموزش و پرورش بپردازند، یا به عنوان کارشناسی زبان و ادبیات فارسی در دیگر بخشهای فرهنگی ، علمی و اجرایی کشور به ایفای وظیفه مشغول شوند. زبان فارسی سند هویت و مهم ترین پشتوانه فرهنگی جامعه ماست. آثار ادبی فارسی سرمایه‌های معنوی و یکی از مهم ترین مظاهر هنری ایرانیان است. زبان فارسی علاوه بر اهمیت آن به عنوان زبان رسمی کشور، معرف سیمای معنوی و عامل تفاهم مردم جامعه ما و مظهر دستاوردهای اندیشه فرهیختگان این مرزوبوم است. این آثار عصاره کشش ها و کوشش های فرهنگی رهبران فکری در عرصه قرون و اعصار و معرف میزان فعالیت و کوشش و جستجوی مداوم و مستمر فرزانگان این مرزوبوم به منظور دستیابی به عمق و ژرفای حقیقت به شمار می‌رود. تنها از طریق زبان و ادب فارسی است که می‌توان جوهره معارف اسلامی و اندیشه اصیل ایرانی را در کشور حفظ کرد و به نشر و گسترش آن پرداخت و آن را به جهانیان معرفی کرد.

توجه همه جانبه به تقویت زبان فارسی در همه مقاطع تحصیلی و سازمان ها و نهادهای اداری و اجرایی و به کارگیری درست آن در نشر اندیشه‌ها یک ارزش است و بی‌اعتنایی به این ارزش، گناهی است نابخشودنی .

توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه

علاقه به زبان و ادبیات فارسی اولین شرط برای داوطلبان تحصیل در این رشته است. احساس لذت و حظ معنوی از خواندن و تعمق در متون، دلبستگی به مواریث فرهنگی و ادبی و احساس تعهد به پاس داشت ادبیات غنی و پرمایه فارسی که در برگیرنده عرفان نجیب و فرهنگ درخشان اسلامی است، از دیگر ویژگیهای داوطلبان تحصیل در این رشته است.

  نکات تکمیلی

یکی از دلایل مظلومیت رشته ادبیات فارسی این است که عامه مردم دروس ادبیات را در سطوح عالی دانشگاهی، با زبان فارسی به عنوان زبان مادری مان یکی می‌دانند در صورتی که رشته ادبیات فارسی به لحاظ جایگاه و تنوع موضوعی و مطالبی که در آن درس داده می‌شود، کاملاً با آنچه در ذهن عامه جامعه جا افتاده است، متفاوت می‌باشد.

در واقع رشته زبان و ادبیات فارسی بهترین بستر برای ورود به شناخت فرهنگ و عرفان و حتی معارف دینی ما است. چون سرفصل‌ها و دروسی که در این رشته تدریس می‌شود هرکدام مسیری است که به دشت‌های وسیع معرفت منتهی می‌گردد. مثلاً معانی و بیان و آرایه‌های ادبی موجب ارضاء حس زیباشناسی در حوزه ادبیات می‌شود و از دیگر سو، صنایع شعری و فنون بلاغی مانند تلمیح ، استعاره و مجاز نیز کلیدی برای پی بردن به نکات باریک و اشارات معنایی متون ادبی است که بدون شک چنین معلوماتی را یک دانش‌آموز دبیرستانی به دست نمی‌آورد البته شاید در دبیرستان اشعاری از سعدی و یا مولوی خوانده شود اما در دانشگاه بستر تحقیق و تعمق در متون ادبی مساعد می‌باشد.

با این وجود به نظر می‌رسد برای این که رشته ادبیات بیشتر بتواند جایگاه خود را در جامعه باز کند، بهتر است که در دروس ادبیات و روش تدریس آن بازنگری شود و دانشجو در طی تحصیل اقدام به انتخاب گرایش کند که در آن صورت ما دانشجوی فارغ‌التحصیل با گرایش ادبیات کودک، ادبیات داستانی، ادبیات کلاسیک و … خواهیم داشت.

آینده شغلی و بازار کار

دانش‌آموختگان این رشته پس از فراغت از تحصیل در مقطع کارشناسی و تلاش های فردی توام با فراگیری مطالب درسی ، می‌توانند مسؤولیتهای مختلفی را در بخش های فرهنگی و اجرایی جامعه عهده‌دار شوند، از آن‌جمله : خدمت در کسوت مقدس معلمی در مراکز آموزشی، قبول مسؤولیت در مراکزی همچون بخشداری، فرمانداری، شهرداری، استانداری به عنوان کارشناس فرهنگی یا در صورت داشتن شرایط لازم در سمت بخشدار ، فرماندار و … ، نویسنده ، ویراستار ،‌فعالیت‌ در صدا و سیما (مرکز تولید) چاپ و نشر ، ثبت احوال و اسناد، اشتغال در کتابخانه‌های عمومی و خصوصی- اشتغال در مراکز تحقیقاتی و پژوهشی و …

فارغ‌التحصیلان ادبیات فارسی می‌توانند در صدا و سیما علاوه بر تهیه برنامه‌های ادبی با کسب یکسری توانایی‌های مورد نیاز، گوینده خوبی شوند همچنین می‌توانند در مراکز چاپ و نشر کتاب به عنوان ویراستار و ناظر ادبی در سیر چاپ کتاب حضور داشته باشند.

کلمات معجزه حیات بشریتند و کار یک نویسنده یا شاعر آن است که معجزه حیات بشر را به زیبایی به رشته تحریر درآورد. به زبان دیگر زبان و ادبیات هر کشوری هویت مردم آن کشور است و اگر ادبیات و زبان کشوری را بگیریم، استقلال فکری و روحی آن را گرفته‌ایم و از همین‌جا می‌توان به اهمیت رشته ادبیات فارسی پی‌برد . رشته‌ای که وظیفه‌اش پرورش جوانانی است که ادبیات کشور ما را حفظ کرده و آن را هرچه بیشتر شکوهمند سازند.

وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر

پس از اتمام دوره کارشناسی ، داوطلبان می‌توانند در آزمون سراسری کارشناسی ارشد که به صورت متمرکز از سوی سازمان سنجش کشور برگزار می‌شود شرکت کنند و پس از آزمون و کسب موفقیت در آن به دوره کارشناسی ارشد راه یابند. تعداد زیادی از شرکت کنندگان در این مقطع تحصیلی پس از فراغت از تحصیل در دوره کارشناسی ارشد جذب بازار کار شده‌اند و تعدادی نیز پس از اتمام دوره کارشناسی ارشد جذب مراکز علمی ، فرهنگی کشور می‌شوند.

فارغ‌التحصیلان دوره کارشناسی ارشد، در صورت تمایل می‌توانند در آزمون دوره دکترای زبان و ادبیات فارسی که توسط بعضی از دانشگاههای کشور که مجری دوره دکتری هستند برگزار می‌شود شرکت کنند. فارغ‌التحصیلان مقطع دکتری در مراکز علمی و پژوهشی کشور از جمله مراکز جذب فارغ‌التحصیلان کارشناسی مشغول به کار می‌شوند. همچنین می‌توانند به عنوان عضو هیات علمی دانشگاهها به کار تحقیق و تدریس در دانشگاه بپردازند.

آینده شغلی و بازار کار

دانش‌آموختگان این رشته پس از فراغت از تحصیل در مقطع کارشناسی و تلاش های فردی توام با فراگیری مطالب درسی ، می‌توانند مسؤولیتهای مختلفی را در بخش های فرهنگی و اجرایی جامعه عهده‌دار شوند، از آن‌جمله : خدمت در کسوت مقدس معلمی در مراکز آموزشی، قبول مسؤولیت در مراکزی همچون بخشداری، فرمانداری، شهرداری، استانداری به عنوان کارشناس فرهنگی یا در صورت داشتن شرایط لازم در سمت بخشدار ، فرماندار و … ، نویسنده ، ویراستار ،‌فعالیت‌ در صدا و سیما (مرکز تولید) ? چاپ و نشر ، ثبت احوال و اسناد، اشتغال در کتابخانه‌های عمومی و خصوصی- اشتغال در مراکز تحقیقاتی و پژوهشی و …

فارغ‌التحصیلان ادبیات فارسی می‌توانند در صدا و سیما علاوه بر تهیه برنامه‌های ادبی با کسب یکسری توانایی‌های مورد نیاز، گوینده خوبی شوند همچنین می‌توانند در مراکز چاپ و نشر کتاب به عنوان ویراستار و ناظر ادبی در سیر چاپ کتاب حضور داشته باشند.

کلمات معجزه حیات بشریتند و کار یک نویسنده یا شاعر آن است که معجزه حیات بشر را به زیبایی به رشته تحریر درآورد. به زبان دیگر زبان و ادبیات هر کشوری هویت مردم آن کشور است و اگر ادبیات و زبان کشوری را بگیریم، استقلال فکری و روحی آن را گرفته‌ایم و از همین‌جا می‌توان به اهمیت رشته ادبیات فارسی پی‌برد . رشته‌ای که وظیفه‌اش پرورش جوانانی است که ادبیات کشور ما را حفظ کرده و آن را هرچه بیشتر شکوهمند سازند.

دروس پایه، تخصصی، اختیاری و اصلی رشته ادبیات فارسی