آشنایی با زبان فرانسه
هدف
فرانسه زبان هنر و ادبیات است. زبان آلفونس دولامارتین، ویکتورهوگو، آلفرد دوموسه، گوستاوفلوبر، استاندال و دهها نویسنده و هنرمند بزرگ دیگر قرنهای ۱۷ ، ۱۸ و ۱۹ میلادی است. همچنین زبان رسمی تعداد قابل توجهی از کشورهای مسلمان آفریقایی و یکی از قطبهای علمی جهان یعنی کشور فرانسه است.
از همین رو کشور ما به عنوان کشوری بافرهنگ و تمدن قدیمی ، نیز به متخصصانی کارآمد و در زمینه زبان و ادبیات فرانسه و مترجمی زبان فرانسه دارد، دو شاخهای که در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی ما تدریس میشود.
برنامه درسی دوره لیسانس زبان فرانسه با برنامه درسی زبان انگلیسی متفاوت است چرا که بیشتر دانشجویان زبان فرانسه در هر دو گرایش ادبی و مترجمی، در بدو ورود با این زبان آشنایی ندارند و حتی بسیاری از آنها با شرکت در آزمون انگلیسی ، در رشته زبان فرانسه پذیرفته میشوند. به همین دلیل در دانشگاه ، زبان فرانسه از ابتدا آموزش داده میشود و دانشجویان در ابتدا درسهایی را تحت عنوان پیشنیاز میگذرانند و سپس در ترمهای بالاتر دروس تخصصی خود مثل مکالمه ساده و پیشرفته ، نگارش ساده و پیشرفته و دروس ادبیات را مطالعه میکنند.
در سه ترم اول بین آموزش زبان فرانسه در دانشگاه، با آموزش همین زبان در آموزشگاههای آزاد تفاوت زیادی وجود ندارد چون در سه ترم اول دانشجو یاد میگیرد که با گرامر، نگارش و مکالمه زبان فرانسه آشنا شود و در آموزشگاههای آزاد نیز همین موارد به علاقهمندان آموخته میشود با این تفاوت که یک دانشجوی زبان فرانسه وظیفه اصلیاش تحصیل زبان است و در طول هفته زمان بیشتری را به آموزش زبان اختصاص میدهد اما در آموزشگاه ، زبان یک فعالیت جنبی و فوق برنامه محسوب میشود یعنی آن اجباری که در دانشگاه وجود دارد در آموزشگاه نیست و از سوی دیگر چون هدف دانشجوی زبان فرانسه از آموزش مکالمه، نگارش و گرامر ابتدایی آمادگی برای آموزش و نگارش و مکالمه پیشرفته و مطالعه متون علمی و ادبی سنگین و پیچیده است، به همین دلیل خود را در اقیانوس زبان رها کرده و برای فرا گرفتن بیشتر تلاش میکند.
البته آنچه گفته شد در مورد سه ترم اول دانشگاه است وگرنه از ترم ۴ یا حداکثر از ترم ۵ به بعد بین آموزش زبان فرانسه در دانشگاه و آموزش زبان در آموزشگاه یا انستیتو تفاوت بسیاری است. چون از این زمان دانشجو به مطالعه درسهای تخصصی از قبیل آواشناسی و زبان شناسی ، اصول و روش تحقیق و نقد ادبی میپردازد و با توجه به گرایش خود با شعر و رمان فرانسه و یا ترجمه و نگارش پیششرفته آشنا میشود
دانشجوی مترجمی زبان فرانسه با تئوریهای ترجمه آشنا شده و یک نگرش نظری کلی نسبت به ترجمه پیدا میکند همچنین طی ترمهای متعدد، به مرور ترجمه جملات کوتاه و بلند، جملات پیچیده و مرکب و بالاخره ترجمه متون ادبی و یا متونی که محتوای سنگینی دارند، را فرا میگیرد و در نهایت میتواند با سرعتی مناسب و کیفیت مطلوب، به ترجمه کتبی یا شفاهی زبان بپردازد.
دانشجوی مترجمی زبان فرانسه طی دوره لیسانس پس از مطالعه آثار مختلف نویسندگان فرانسوی و آشنایی با تکنیکهای ترجمه و مشکلات فن ترجمه، از خلال بررسی متون ترجمه شده و مقابله و مقایسه آنها میتواند متون گوناگون را از فارسی به فرانسه و برعکس ترجمه کند و به ترجمه همزمان و معادلیابی سریع بپردازد.
دانشجویان زبان فرانسه گرایش ادبی پس از گذراندن دروس ابتدایی مانند نگارش، مکالمه و خواندن زبان فرانسه با ادبیات این زبان شامل تاریخ ادبیات، شعر، رمان و نمایشنامه فرانسوی به طور جامع و گستردهای آشنا میشوند. برای مثال در بخش تاریخ ادبیات و نقد ادبی با مکتبهای ادبی رئالیسم، رمانتیسم ،سورئالیسم، پوچی و اگزیستانسیالیسم و نکات افتراق و اشتراک آنها و نویسندگان و هنرمندان مطرح در هر یک از دورههای یاد شده آشنا میشوند و در بخش شعر نیز انواع شعر نو و کلاسیک را مطالعه میکنند و قواعد شعر کلاسیک، طرز شمارش هجاها و نحوه شناخت قافیههای غنی و ضعیف را فرا میگیرند.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه :
زبانهای خارجه جزو رایجترین رشتههای دانشگاهی است و دانشجویان بسیاری بویژه در دانشگاه آزاد اسلامی در این رشتهها تحصیل میکنند. اما آیا تمامی این دانشجویان در طی تحصیل و پس از آن در بازار کار موفق خواهد شد؟ به گفته استادان متاسفانه تعداد قابل توجهی از این دانشجویان در طی تحصیل توانمندیهای لازم را به دست نمیآورند چون اولین و مهمترین امر برای موفقیت در یک رشته تحصیلی یعنی انگیزه و علاقه لازم را ندارند.
زبان فرانسه یکی از زبانهای مهم دنیا است و اگر دانشجو با عشق و علاقه آن را مطالعه نکند، نمیتواند در این رشته موفق شود. یعنی دانشجویی که رشته زبان فرانسه را یک منبع درآمد میداند، در نهایت نمیتواند مترجم خوبی بشود چون چنین دانشجویی اهل مطالعه، تحقیق و تفکر نیست و درسها را به صورت طوطیوار یاد میگیرد و در نهایت نیز فقط یک مدرک تحصیلی به دست میآورد.
دانشجوی زبان فرانسه باید به زبان فرانسه علاقه بسیار داشته باشد و هدفش از ورود به دانشگاه ، آشنایی با پشتوانه فرهنگی و علمی این زبان باشد تا بتواند با پشتکار و علاقه واحدهای درسی را با موفقیت پشتسر گذارد.
بدون شک آشنایی با یک زبان اروپایی دیگر به دانشجو کمک میکند تا زبان فرانسه را راحتتر فرار بگیرد و در ضمن باید با زبان فارسی به خوبی آشنا بوده و قدرت نگارش خوبی داشته باشد تا بتواند ترجمهای شیوا و رسا ارائه دهد.
اگر دانشجویی ذوق ادبی نداشته باشد و به زبان فرانسه علاقهمند نباشد، در کلاس نمیتواند همراه با استاد پیش برود و حتی سطح علمی کلاس را پایین خواهد آورد.
اگر به زبان به عنوان یک فرصت تجاری و شغلی نگاه کنیم، در آن موفق نخواهیم شد. اما اگر زبان را به منظور آشنایی با یک فرهنگ و تمدن مطالعه کنیم، هم در دانشگاه و هم در بازار کار موفق خواهیم شد. در ضمن دانشجوی رشته زبان باید در مرحله اول به زبان فارسی مسلط باشد یعنی خوب صحبت کند و خوب بنویسد. همچنین لازم است که استعداد فراگیری زبان را داشته باشد چون یادگیری زبان نیاز به حافظه قوی، دستور زبان خوب، توانایی فراگیری لهجه و آشنایی با لغات زیاد دارد.
گرایشهای مقطع لیسانس
زبان و ادبیات فرانسه
مترجمی زبان فرانسه
آینده شغلی و بازار کار
پیش از این گفتیم که صرف داشتن لیسانس زبان فرانسه تضمین کننده موقعیت کاری مناسب نیست بلکه دانشجوی رشته زبان خارجی باید علاوه بر مطالعه دقیق دروس دانشگاهی ، به مطالعه آزاد بپردازد تا پس از فارغالتحصیلی ، فرصت شغلی مناسبی در زمینه رشته تحصیلی خود به دست آورد. برای مثال یک فارغالتحصیل توانمند مترجمی زبان فرانسه میتواند در مطبوعات، صدا و سیما، صنعت توریسم یا شرکتهایی که نیاز به مترجم یا منشی زبان فرانسه دارند، مشغول به کار گردد و در صورت تبحر کافی نیز میتواند به صورت آزاد به کار ترجمه بپردازد.
یک فارغالتحصیل زبان و ادبیات فرانسه نیز علاوه بر فرصتهای شغلی فوق میتواند در آموزشگاههای آزاد زبان تدریس کند. مهمتر از همه این که یک فارغالتحصیل زبان میتواند از تحصیلات خود در زندگی شخصیاش بسیار استفاده کند چون آشنایی با یک زبان خارجی، دریچهای را بر روی انسان میگشاید که به یاری آن میتوان تازهترین اطلاعات را به دست آورد و از میان کتب و رسانههای گروهی امکان انتخاب داشت.
دروس مشترک زبان فرانسه در دو گرایش ادبی و مترجمی زبان فرانسه در مقطع کارشناسی |
|
دوره مقدماتی زبان فرانسه |
زبان اختصاصی فرانسه ۱و۲ |
خواندن متون ساده |
مکالمه ۱و۲ |
خواندن و درک مفهوم متون ساده |
زبان شناسی عمومی |
ترجمه ساده |
گرامر و دیکته ۱و۲و۳و۴ |
انشاء ساده |
واژه شناسی و ترکیبات زبان فرانسه |
آواشناسی و فرانسه |
ترجمه متون اسلامی |
وقایع نگاری |
زبان شناسی فرانسه |
امثال و تغییرات فرانسه به زبان فارسی و برعکس |
ترجمه متون گوناگون فرانسه به فارسی و برعکس |
نقد ادبی |
ترجمه متون نظم |
دروس اصلی و تخصصی زبان فرانسه گرایش ادبی |
|
خواندن متون مطبوعاتی |
نگارش پیشرفته |
نظری اجمالی بر ادبیات قرون ۱۸و۱۷ |
تفسیر متون قرون ۱۸و۱۷ |
انواع شعر فرانسه |
تاریخ ادبیات قرن ۱۹ |
یادداشت برداری و روش تحقیق |
مطالعات نمایشنامه و ساختمان آن |
تاریخ ادبیات قرن ۲۰ |
تفسیر متون قرن ۲۰ |
دروس اصلی و تخصصی مترجمی زبان فرانسه |
|
درآمدی بر ادبیات فرانسه |
مکتب های ادبی |
تاریخچه ترجمه |
خواندن و درک مفهوم متون گوناگون |
اصول فن ترجمه |
مقاله و بررسی آثار ترجمه شده |
تفسیر متون ادبی |
ترجمه متون مطبوعاتی فارسی به فرانسه |
ترجمه گروهی(کارگاه ترجمه) |
ترجمه شفاهی ۱و۲ |
ترجمه متون علمی و فنی |
ترجمه متون اقتصادی، سیاسی و اداری |
خواندن و درک متون علوم انسانی و اجتماعی |
ترجمه انفرادی یا پایان نامه |