آشنایی با مهندسی خط و سازه های ریلی
مهندسی خط و سازه های ریلی
هدف و ماهیت
مهندسی خط و سازه های ریلی در زمینه طراحی هندسی مسیر و زیرسازی و روسازی راهآهن و سازههای فنی گوناگون مانند پل، تونل، دیوار و ترانشه مطالعه میکند.این رشته با این که دارای نقاط مشترکی با مهندسی عمران است اما وجوه افتراق بسیاری نیز با رشته عمران دارد. برای مثال در رشته مهندسی عمران اطلاعاتی در زمینه هیدرولوژی، هیدرولیک و سازههای آبی داده میشود در حالی که یک مهندس خط و سازههای ریلی نیازی به این اطلاعات ندارد و در عوض باید در زمینه ناوگان و مسیر حرکت دروسی را بگذراند همچنین در زمینه زیرسازی و روسازی راهآهن و ابنیه فنی این مسیر لازم است که اطلاعات تخصصی داشته باشد چون ابنیه فنی که در خطوط راهآهن به کار میرود، تحت تأثیر نیروهای دینامیکی قرار میگیرند در حالی که سازههای متداول، رفتاری غیر از این دارند.
تواناییهای لازم
دانشجوی سازههای ریلی باید سختکوش، جدی و مقاوم بوده و آمادگی کار در هر شرایطی را داشته باشد چون کار اصلی یک مهندس خط و ابنیه در بیابان، دشت، کویر و کوهستان است و فردی که وارد این رشته میشود باید به کارهای اجرایی علاقهمند باشد.
درسهای این رشته در طول تحصیل
دروس پایه
ریاضی، فیزیک ، استاتیک، شیمی عمومی، معادلات دیفرانسیل، محاسبات عددی، ریاضی مهندسی، برنامهسازی کامپیوتر.
دروساصلی و تخصصی
رسم فنی و نقشهکشی، مقررات عمومی حرکت، نقشهبرداری و عملیات، مقاومت مصالح، مبانی ارتباطات و علائم، مصالح ساختمانی ، دینامیک، مبانی سیر و حرکت قطار، تحلیل سازهها ، مکانیک خاک، تکنولوژی بتن ، مبانی مهندسی برق، طراحی مسیر، هیدرولوژی مهندسی، سازه فولادی، سازههای بتن آرمه، زیرسازی مسیر، روسازی راهآهن ، نقشهبرداری مسیر و عملیات، پلهای راهآهن ، تونلسازی، ابنیه مسیر، ایستگاه راهآهن، نگهداری خطوط، متره و برآورد پروژه، ماشینهای ریلی، دستگاه خطوط، پروژه طراحی مسیر، بوژی و لکوموتیو، پروژه پلهای راهآهن.
موقعیت شغلی در ایران
بازار کار مهندسی خط و سازههای ریلی مانند مهندسی ماشینهای ریلی است با این تفاوت که فارغالتحصیل این رشته میتواند علاوه بر صنعت راهآهن، موقعیت شغلی یک مهندس عمران را نیز داشته باشد.
آینده شغلی متصور برای کارشناسان فارغالتحصیل خط و سازههای ریلی
کارفرما |
طراحی |
اجرا |
نگهداری |
|
سازههای ریلی (پل) |
شرکت ساخت و توسعه راهآهن (وزارت راه) |
شرکتهای مشاوره |
شرکتهای پیمانکاری |
راهآهن (اداره کل خط) |
ژئوتکنیک (تونل،زیرسازی) |
شرکت ساخت و توسعه راهآهن (وزارت راه ) |
شرکتهای مشاوره |
شرکتهای پیمانکاری |
راهآهن (اداره کل خط) |
مسیر راه آهن(هندسی، روسازی) |
شرکت ساخت و توسعه راهآهن (وزارت راه |
شرکتهای مشاوره |
شرکتهای پیمانکاری |
راهآهن (اداره کل خط) |
مسیر راه آهن(نقشه برداری) |
شرکتهای پیمانکاری |
الف-اطلاعات عمومی راهآهن
مبانی ارتباطات و علائم الکتریکی |
۲ |
اصول بهرهبرداری راهآهن |
۲ |
مبانی دینامیک حرکت قطار |
۲ |
ایمنی سیر و حرکت |
۲ |
راهآهن برقی |
۲ |
راهآهن شهری |
۲ |
مدیریت و اقتصاد حمل و نقل ریلی |
۲ |
سیستمهای تخلیه و بارگیری ریلی |
۲ |
علم مواد و شناخت فلزات در راهآهن |
۲ |
جمع دروس اصلی و تخصصی اجباری |
۶ |
درصد دروس اصلی و تخصصی اجباری |
۷ |
ب- خط، ژئوتکنیک، سازه
سازه |
ژئوتکنیک |
خط |
|||
مصالح ساختمانی و آزمایشگاه |
۲ |
مکانیک خاک |
۳ |
طراحی مسیر و پروژه |
۳ |
تکنولوژی بتن |
۲ |
آز مکانیک خاک |
۱ |
زیرسازی مسیر و پروژه |
۳ |
۱ |
مکانیک سنگ |
۲ |
روسازی راهآهن ۱ |
۲ |
|
۳ |
پیسازی و ابنیه مسیر |
۳ |
روسازی راهآهن ۲ |
۳ |
|
مقاومت مصالح |
۳ |
تونلسازی |
۳ |
آز روسازی راهآهن |
۱ |
تحلیل سازهها |
۳ |
شمعکوبی پلها |
۲ |
ایستگاه راهآهن |
۲ |
دینامیک |
۳ |
آز مکانیک سنگ |
۱ |
دستگاه خطوط |
۲ |
۳ |
ساخت و اجرای خطوط و کارگاه |
۳ |
|||
۳ |
۳ |
||||
۳ |
کارگاه مهندسی خط |
۱ |
|||
۳ |
طراحی راهآهن سریعالسیر |
۲ |
|||
۱ |
بررسی فنی و اقتصادی انتخاب مسیر |
۲ |
|||
نگهداری و تعمیر سازههای ریلی |
۳ |
||||
روشهای اجرای سازههای خاص |
۲ |
||||
آزمایشگاه مقاومت مصالح |
۱ |
||||
مهندسی زلزله |
۲ |
||||
بتن پیشتنیده |
۳ |
||||
جمع دروس اصلی و تخصصی اجباری |
۳۳ |
۱۲ |
۲۲ |
||
درصد دروس اصلی و تخصصی اجباری |
۴۰ |
۱۵ |
۲۷ |
ج) نقشهبرداری و هیدرولوژی
نقشهبرداری |
هیدرولوژی و هیدرولیک |
||
رسم فنی و نقشهکشی |
۲ |
هیدرولوژی مهندسی |
۲ |
نقشهبرداری و عملیات |
۲ |
||
متره و برآورد |
۱ |
||
نقشهبرداری مسیر و عملیات |
۲ |
||
فتوگرامتری |
۲ |
||
جمع دروس اصلی و تخصصی اجباری |
۷ |
۲ |
|
درصد دروس اصلی و تخصصی اجباری |
۹ |
۲ |