آشنایی با کارشناسی بهداشت عمومی
شاخه اساسی علوم بهداشتی است. دانش آموختگان آن در جهت حفاظت، ارتقاء وبازسازی سلامت افراد جامعه فعالیت می کنند. دانش آموختگان این رشته باید مجهز به مجموعه ای ازعلوم، مهارتها واعتقاداتی باشند که در جهت توسعه وارتقاء سلامت جامعه تلاش نمایند.
رسالت: رسالت رشته کارشناسی ناپیوسته بهداشت عمومی آموزش وتربیت نیروهای آشنا، معتقد وعامل به مفاهیم ، مبانی وراهکارهای تامین ، حفظ وارتقاء سلامت برای جامعه ، خانواده و فرد است.
چشم انداز(Vision) : فراگیرندگان ضمن تبیت جایگاه خود در بخش بهداشت وآموزش بر اساس استانداردهای جهانی امکان جذب در بازار کار ورفع نیاز جامعه را ایجاد نمایند.
اهداف :
با آگاهی وعملکرد همسو با نیازهای محیط ، جامعه، خانواده وفرد وبا ارزیابی
از چگونگی اثر گذاری عوامل انسانی ، محیطی، اقتصادی و اجتماعی بر چگونگی تامین ، حفظ وارتقاء سلامتی در سطوح مختلف آشنا باشند.
از چگونگی مداخله از طریق نیاز سنجی ها ، آموزش بهداشت ، کنترل اپیدمی ها ، مراقبت از چگونگی تغذیه وتغییر در شاخصهای سلامتی در سطح سلامت جامعه آگاهی داشته باشند.
نقش ها:
- نقش آموزشی : آموزش به افراد تحت پوشش
- نقش پژوهشی : کمک به پژوهشهای کاربردی (HSR) در عرصه های بهداشتی کشور
- نقش مراقبتی : شرکت در برنامه های مصوب وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی در سطح کل جامعه مانند مراقبت از رشد وتکامل کودکان ، مراقبت از مادران باردار و… با عنایت به سطوح سه گانه وپیشگیری
- نقش اجرایی :
گرایش بهداشت خانواده
گرایش مبارزه با بیماریها
تعریف رشته : مبارزه با بیماریها شاخه ای از علوم بهداشتی است که دانش آموختگان آن در جهت پیشگیری ازبیماریهای واگیر وغیر واگیر فعالیت می کنند. آنها بر اساس سیاست گزاریها وبرنامه ریزی های وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی در جهت کنترل وریشه کنی بیماری ها وظایفی را تحت نظارت مسئولین بهداشتی درمانی در نظام ارائه خدمات بعهده می گیرند.
رسالت : رسالت این رشته تربیت نیروهای معتقد، آشنا وعامل به مفاهیم ، مبانی واستراتژیهای مبارزه با بیماریها وتامین ، حفظ وارتقای سلامت جامعه تحت پوشش است.
دورنما : در این برنامه انتظار داریم در ده سال آینده
* فراگیرندگان طبق آخرین استانداردهای جهانی ، آموزش ببینند
* دانش آموختگان این رشته جایگاه علمی خود را در بخش مبارزه با بیماریها تثبیت نمایند.
* خدمات دانش آموختگان منجر به ارتقای شاخصهای مربوط به کنترل بیماریها در جمعیت های تحت
پوشش شود.
اهداف کلی :
اهداف تربیت نیرو دردوره کاردانی بهداشت عمومی با گرایش مبارزه با بیماریها عبارتند از:
۱) تربیت نیروهایی با آگاهی وعملکرد همسو با نیازهای جامعه
۲) تربیت نیروهایی که با موضوعاتی از قبیل : بیماریابی / غربالگری / ارجاع بیماران / پیشگیری وکنترل
بیماریها / عوامل خطرزا / سیستم ارائه خدمات کشوری و… آشنا باشد.
۳) تربیت نیروهایی که قادر باشند بیماریهای شایع بومی منطقه تحت پوشش خود را شناسایی کنند.
۴) در پیشبرد برنامه های آموزش بهداشت نقش موثر داشته باشند.
۵) درانجام پژوهشهای کاربردیHealth System Researchدخالت داشته باشند.
۶) تربیت نیروهایی که قادر باشند بصورت چند ریشه عمل نمایند.
نقش ها:
دانش آموختگان این رشته درحرفه آینده خودرا درجامعه نقشهای زیررا برعهده خواهند داشت:
۱- نقش آموزشی:آموزش به بیماران– افراد پرخطر(high-risk) ودرمعرض خطر(at-risk)
۲- نقش پژوهشی : کمک به پژوهشهای کاربردی (HSRs) در عرصه های بهداشتی کشور
۳- نقش پیشگیری کننده : ارائه خدمات پیشگیری سطح نخست،اول، دوم وسوم با انجام اقداماتی
غربالگری بیماریها وکمک به تشخیص ودرمان بیماریها، تحت نظارت پزشک مسئول
۴- نقش اجرایی : انجام امور اجرایی مربوط به حرفه
طول دوره : ۴ تا ۶ ترم
تعداد واحدهای درسی :۶۷ واحد درسی
واحدهای گرایش مبارزه با بیماریها به ترتیب زیر تقسیم می شود:
الف) عمومی ۱۳ واحد ب) پایه ۱۰ واحد
ج) اصلی ۱۴ واحد د) اختصاصی ۱۸ واحد
ه ) کارآموزی ۱۲ واحد
گرایش بهداشت خانواده
تعریف رشته : رشته بهداشت خانواده ، شاخه ای از علوم بهداشتی است که دانش آموختگان آن ،
جهت تامین،حفظ وارتقای سلامت اعضای خانواده ، به ویژه مادران وکودکان می کوشند.
دانش آموختگان این رشته برای به ثمر رساندن برنامه های بهداشتی ، باتاکید بر مراقبت از اعضای
خانواده بازوهای اجرایی موثری هستند که وظایف خود را تحت نظارت مسئولین بهداشتی – درمانی در
نظام ارائه خدمات بهداشتی – درمانی به انجام می رسانند.
رسالت:رسالت موسسات آموزشی تربیت کننده نیرو دررشته بهداشت خانواده، تربیت نیروهای آشنا ،
معتقد وعامل به مفاهیم ،مبانی وراهکارهای تامین – حفظ وارتقای سلامت برای اعضای خانواده است.
دورنما (Vision):
* دستیابی به آخرین دستاوردهای علمی وتکنولوژیک بهداشت عمومی در شاخه بهداشت خانواده
در سطح استانداردهای جهانی در طول ۱۰ سال آینده
* تثبیت جایگاه علمی دانش آموختگان رشته در نظام ارائه خدمات کشور
* ارتقای شاخصهای مهم سلامت در خانواده های تحت پوشش خدمات دانش آموختگان
اهداف کلی:
۱) آشنایی فراگیرندگان این رشته با مفاهیم مرتبط با چگونگی تامین،حفظ وارتقای در سطح جامعه به
ویژه برای اعضای خانواده
۲) کسب اطلاعات وتوانمندی های نگرشی وعملی ضروری در زمینه های شیوه های آموزش در جامعه –
نحوه مراقبت ازاعضای خانواده – راهنمایی خانواده ها- پژوهشهای کاربردی ومدیریت کنترل بیماریها
نقش ها:
۱) نقش آموزشی : آموزش به خانواده ها بویژه مادران در زمینه های مختلف حرفه ای با هدف ارتقای
سطح آگاهی ، نگرش وعملکرد بهداشتی درمانی
۲- نقش مراقبتی وپایشی : مراقبت ازاعضای خانواده ها ، بویژه مادران وکودکان وپایش سلامت آنها در
نظام ارائه خدمات بهداشتی درمانی
۳- نقش مشاوره ای : راهنمایی خانواده ها درباره مشکلات مربوط به سلامت اعضای خانواده
۴- نقش پژوهشی : کمک به پژوهشهای کاربردی (HSRS) در عرصه های بهداشتی کشوری
۵- نقش اجرایی : کمک به مسئولین در اجرای برنامه های بهداشتی نظیر: کنترل اپیدمی ها، شرایط
اضطراری و…
طول دوره: ۴تا ۶ ترم
تعداد واحدهای درسی : ۶۷ واحد درسی
واحدهای گرایش بهداشت خانواده به ترتیب زیر تقسیم می شود.
الف) عمومی ۱۱ واحد
ب)پایه ۱۰ واحد
ج) اصلی ۱۳ واحد
د) اختصاصی ۲۱ واحد
ه) کارآموزی ۱۲ واحد
بهداشت عمومی (کارشناسی)
شاخه اساسی علوم بهداشتی است. دانش آموختگان آن در جهت حفاظت، ارتقاء وبازسازی سلامت افراد جامعه فعالیت می کنند. دانش آموختگان این رشته باید مجهز به مجموعه ای ازعلوم، مهارتها واعتقاداتی باشند که در جهت توسعه وارتقاء سلامت جامعه تلاش نمایند.
رسالت: رسالت رشته کارشناسی ناپیوسته بهداشت عمومی آموزش وتربیت نیروهای آشنا ، معتقد وعامل به مفاهیم ، مبانی وراهکارهای تامین ، حفظ وارتقاء سلامت برای جامعه ، خانواده و فرد است.
چشم انداز: فراگیرندگان ضمن تبیت جایگاه خود در بخش بهداشت وآموزش بر اساس استانداردهای جهانی امکان جذب در بازار کار ورفع نیاز جامعه را ایجاد نمایند.
اهداف :
۱) با آگاهی وعملکرد همسو با نیازهای محیط ، جامعه، خانواده وفرد وبا ارزیابی
۲) از چگونگی اثر گذاری عوامل انسانی ، محیطی، اقتصادی و اجتماعی بر چگونگی تامین ، حفظ وارتقاء
سلامتی در سطوح مختلف آشنا باشند.
۳) از چگونگی مداخله از طریق نیاز سنجی ها ، آموزش بهداشت ، کنترل اپیدمی ها ، مراقبت از
چگونگی تغذیه وتغییر در شاخصهای سلامتی در سطح سلامت جامعه آگاهی داشته باشند.
نقش ها:
– نقش آموزشی : آموزش به افراد تحت پوشش
– نقش پژوهشی : کمک به پژوهشهای کاربردی (HSR) در عرصه های بهداشتی کشور
– نقش مراقبتی : شرکت در برنامه های مصوب وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی در سطح کل
جامعه مانند مراقبت از رشد وتکامل کودکان ، مراقبت از مادران باردار و… با عنایت به سطوح سه گانه
وپیشگیری
– نقش اجرایی :
ج) اختصاصی : ۲۳ واحد
د) کارآموزی درعرصه: ۱۲ واحد
شرایط ونحوه پذیرش دانشجو:
۱- رشته های کاردانی مورد قبول
- بهداشت عمومی – بهداشت عمومی ( گرایش بهداشت خانواده)
- بهداشت مدارس – بهداشت عمومی (گرایش مبارزه با بیماریها)
- پرستاری دندانپزشکی – بهداشت دهان ودندان
- راهنمای بهداشت عمومی
۲- مواد امتحانی وضرایب آنها :
نام درس ضرایب
۱) آمارحیاتی واصول وکلیات اپیدمیولوژی
۲) اصول تغذیه
۳) اصول وکلیات خدمات بهداشتی(روان-محیط – میکروب)
۴)جمعیت شناسی وتنظیم خانواده
۵) مصون سازی وبرنامه ایمن سازی کشوری
۶) اپیدمیولوژی بیماریهای شایع در ایران ۳
طول دوره : ۴ تا ۶ ترم
تعداد واحدهای درسی : ۶۵ واحد
واحدها:
- عمومی : ۹ واحد
- پایه واصلی : ۱۱ واحد
- اختصاصی : ۲۳ واحد
- کارآموزی درعرصه: ۱۲ واحد
برنامه کارآموزی در عرصه دانشجویان رشته بهداشت عمومی
هدف کلی :
دوره کارآموزی در عرصه دانشجویان بهداشت عمومی به منظور کسب تجربه ومهارتهای عملی لازم در جهت آمادگی فرد برای ورود به بخش بهداشت وشناخت سیستم عرضه خدمات وآشنایی با فرآیندهای جاری سیستم پیش بینی گردیده است.
این دوره براساس اهداف پیش بینی شده دردو بخش کارآموزی شهری وروستایی اجرا می گردد.
برنامه اجرایی کارآموزی در عرصه شهری
برنامه اجرایی کارآموزی در عرصه روستایی
کارآموزی در فیلد روستا
برگزاری کارگاه(۴- ۳ روزه)
مراحل اجرای کارآموزی اعزام به روستا (۲ هفته)
برگشت از روستا وبرگزاری امتحان
برگزاری کارگاه آموزش (Work Shap) – محل برگزاری آموزشگاه بهورزی (۴-۳روز)
خانه های بهداشت (۲ هفته)
الف ) کارگاه آموزشی (Work Shap) :
توجیه دوره ومبانی فلسفه کارگاه
رویکرد جدید آموزش بهداشت و آشنایی با اصول واجزاPHC
آشنایی دانشجویان با مراقبتهای اطفال- مادران – تنظیم خانواده – واکسیناسیون
آشنایی با مراقبت های بهداشت محیط – حرفه ای
آشنایی با مراقبت های بهداشت دهان ودندان – تغذیه
آشنایی با بیماریهای واگیر و غیر واگیردر سیستم شبکه
ب) خانه های بهداشت : مستقر شدن دانشجویان به مدت ۲ هفته
۱ روز اسکان وآشنایی با بهورز خانه بهداشت
۲ روز مشاهده فعالیت ها وآشنایی با دفاتر وانوع مراقبتهای خانه بهداشت با روستای محل کارآموزی
۴ روز انجام فعالیتها ومراقبتهایی که در خانه بهداشت انجام می گیردبا همکاری بهورز از مرحله پذیرش مراجعه کننده تا ارائه خدمات وثبت در دفتر وانجام آموزش بهداشت.
۴ روز بررسی واجرای طرح انتخاب شده
فعالیت دانشجویان در ساعاتی که خانه بهداشت تعطیل است.
بازدید از منازل وارائه آموزش بهداشت وپیشگیری بیماران وارائه مراقبتهای لازم به آنها.
۲ روز بررسی وضعیت تنظیم خانواده وتشکیل جلسات آموزشی برای اجرای تنظیم خانواده
۲ روز بازدید از فعالیتهای بهداشت محیط واماکن عمومی همراه با ارائه آموزش بهداشت
۲ روز بازدید از فعالیت های بهداشت مدارس وتشکیل جلسات آموزش بهداشت
کارآموزی شهری:
۱- برگزاری کارگاه (۵-۴ روزه)
۲- معرفی دانشجویان به مراکزیا واحدها به همراه ارائه
مراحل اجرای کارآموزی سرفصل ولیست نمره
۳- ارائه برنامه زمان بندی کارآموزی وسرفصل به دانشجویان
۴- انجام کارآموزی بر طبق برنامه
۵- دریافت نمره از مسئولین واحدها یا مربیان
کارآموزی دانشجویان کارشناسی بهداشت عمومی
دانشجویان بهداشت عمومی در حین کارآموزی شهری مقالات خود را تدوین کرده ودر پایان کارآموزی شهری مقالات تهیه شده را در سمینار بهداشت مناطق روستایی ارائه نمایند.
– کارآموزی در مرکز بهداشت شهرستان: به مدت ۲ هفته زیرنظرمسئول وکارشناسان واحدهای مورد نظر انجام می شود.
– کارآموزی روستا وارائه مقاله وبرگزاری سمینار در پایان کارآموزی : بعد ازانجام کارگاه ۳ روزه واعزام به روستا طبق سرفصل کارآموزی روستا فعالیتهای روزانه بهورز را انجام داده وبعد ازنیازیابی واولویت بندی مشکلات روستا موضوعی را جهت تهیه مقاله انتخاب کرده وداده های خود راجمع آوری وبعد از برگشت ازروستا با انتخاب استاد آمار و راهنما موضوع را بصورت مقاله تهیه کرده ودر پایان وارد کتابچه مقالات شودومقالات بصورت Power Point در سمینار ارائه دهند.
-کارآموزی کامپیوتر: آموزش کامپیوتر بصورت تدریجی درطول ترم انجام می شود. دانشجویان نرم افزارهای Word ، Power Point ،Windows را آموزش می بینند.
– کارآموزی مراکز شهری: به مدت۲۷ روز با فعالیتهای مراکز در بخشهای مادر وکودک، محیط ، حرفه ای ، واکسیناسیون ، بهداشت مدارس ونیازیابی وکلاسهای مشاوره ی قبل از ازدواج به کارآموزی خواهند پرداخت.
– کارآموزیهای تخصصی: معرفی دانشجویان به آسایشگاه معلولین وسالمندان گلابچی ، آزمایشگاه آب ومواد غذایی ،بخش زایمان بیمارستان شبیه خوانی
– پروژه کارآموزی: مسئولیت این بخش بعهده استاد راهنماست .
– اداره آمار: آشنایی با وظایف وعملکرد اداره آمار دانشگاه علوم پزشکی کاشان
کارآموزی دانشجویان کاردانی بهداشت خانواده
زمان کارآموزی : در ترم چهارم تحصیلی ارائه می شود.
محل کارآموزی :
۱) درمراکز، خانه های بهداشتی شهری در ۲ سطح سیستم شبکه به انجام کارآموزی مشغول می باشند.
الف) کارآموزی مادر وکودک: درمراکز بهداشتی با مراقبتهای مادران باردار– تنظیم خانواده – بهداشت مدارس – مراقبت اطفال و واکسیناسیون آشنا می شوند.
ب) بهداشت محیط وحرفه ای : در طی یک هفته در واحد بهداشت محیط وحرفه ای موظف به گذراندن کارآموزی می باشند.
ج) کارآموزی زایشگاه: مراحل زایمان و بعد از زایمان را در زایشگاه به انجام کارآموزی می پردازند.
د) مشاوره قبل از ازدواج : دانشجویان بصورت تدریجی در طول ترم در بخش مشاوره قبل از ازدواج در مرکز گلابچی مشغول به انجام کارآموزی می باشند.
۲) کارآموزی در خانه های بهداشت( سطح یک سیستم شبکه) :
به منظور آشنایی با اصول PHC وارائه خدمات بهداشتی در خانه های بهداشت بعد از کارگاه آموزشی در آموزشگاه بهورزی به مدت ۲ هفته وتمام وقت در روستا مستقر می شوند.
کارآموزی دانشجویان کاردانی مبارزه با بیماریها:
زمان کارآموزی: ترم چهارم تحصیلی
محل کارآموزی : در۲ سطح سیستم شبکه به انجام کارآموزی مشغول می باشند.
الف) کارآموزی مبارزه با بیماریها : اکیپ سیار: درمانگاه گلابچی – واحد مبارزه با سل (درمانگاه مسلم بن عقیل)- واحد زنجیره سرما(ستاد مرکزی دانشگاه)- مشاوره قبل از ازدواج (درمانگاه گلابچی )– مرکز برنامه های بهداشت وروان (درمانگاه مسلم بن عقیل)– آزمایشگاه التور ومالاریا (درمانگاه فاطمیه) – واکسیناسیونEPI (مراکز شهری) – حشره شناسی (گروه بهداشت محیط)
ب) بهداشت محیط وحرفه ای : دانشجویان باید در طی یکی هفته در واحد بهداشت محیط وحرفه ای به گذراندن کارآموزی بپردازند.
ج) کارآموزی مادر وکودک: جهت آشنایی با خدمات بهداشت مادر وکودک وتنظیم خانواده ومراقبت اطفال، دانشجویان به یکی از مراکز شهری فرستاده می شوند.
د) کارآموزی در خانه های بهداشت (سطح یک سیستم شبکه ) : به منظور آشنایی با اصول PHC وارائه خدمات بهداشتی در خانه های بهداشت بعد ازگذرانیدن کارگاه آموزشی در آموزشگاه بهورزی به مدت ۲ هفته تمام وقت در روستا مستقرمی شوند.
تذکر: دانشجویان قبل از کارآموزی شهری وروستایی طی دو مرحله کارگاه با مباحث مورد نظر در بخشهای مختلف جهت انجام کارآموزی آماده می شوند.